قَهوِه گونهای نوشیدنی رایج است که از دانههای بوداده و آسیابشدهٔ گیاه قهوه بهدست میآید. قهوه کمی بازی است و بهعلت داشتن کافئین بالا، یک مادهٔ محرک است. این نوشیدنی، محبوبترین نوشیدنی گرم در جهان است. صنعت جهانی قهوه بسیار گسترده است و تا سال ۲۰۲۳ میلادی دارای گردش مالی به ارزش حدود ۴۹۵/۵۰ میلیارد دلار بوده است.
گیاه قهوه بومی یمن و آفریقا است اما بسیار بیش از این مناطق، در مناطق نیمهگرمسیری و گرمسیری قارهٔ آمریکا و جنوبشرقی آسیا همچنین بهنسبت کمتر در برخی از نواحی جنوب آسیا مانند هند کشت میشود، هنگام رسیدن میوهٔ گیاه قهوه، دانههای قهوه را برداشت و فرآوری میکنند. دانههای قهوهٔ خشکشده به درجات مختلف برشته میشوند، بسته به عطر و طعم موردنظر،
درجهبندیهای گوناگونی برای برشتهکاری دانههای این محصول وجود دارد که هر کدام بر عطر و طعم قهوه تأثیر میگذارد. دو نوع از دانهٔ قهوهای که بیشتر از همه رشد میکنند عبارت هستند از قهوه کانفورا (یا روبوستا) و قهوه عربیکا.
از سال ۱۵۸۲ میلادی واژه کافی (به انگلیسی: coffee) از زبان هلندی و با برگردان واژه کوفی (به هلندی: koffie) وارد زبان انگلیسی شد. هلندیها نیز این واژه را از عثمانیها وام گرفته بودند که در زبان ترکی عثمانی (به ترکی استانبولی: kahve) نامیده میشد. ترکهای عثمانی نیز این واژه را از واژهٔ عربی (به عربی: qahwah) اقتباس کرده بودند.[۷][۸] فرهنگنویسان عرب قرون وسطی
میگویند واژهٔ قهوه در اصل نام گونهای شراب بوده که سپس نام این نوشیدنی شده است. همچنین میگویند ریشهٔ این واژه، فعلِ «قها» (تلفظ: qahā) بهمعنی بیاشتها بودن است .زیرا در گذشته تصور بر این بود که این مایع باعث بیاشتهایی میشود.
چندین دلیل دیگر برای نامگذاری قهوه آورده شده که یکی از مشهورترین آن این است که این واژه از یک زبان اتیوپیایی یا یک زبان آفریقایی دیگر گرفته شده باشد و در اصل نام منطقهای به نام کفا در جنوبغربی اتیوپی بوده است. گمان میرود که گیاه قهوه نخست آن جا یافت شده، در ضمن مردم آن منطقه به این گیاه بون میگویند.
در مورد کشف قهوه به عنوان یک نوشیدنی برخی معتقدند در سده ۹ میلادی ابتدا چوپانی به نام خالد در اتیوپی با مشاهده رفتار پرانرژیتر بزهایش پس از خوردن دانههای یک گیاه تصمیم گرفت از آن بخورد و قهوه از آن پس وارد رژیم غذایی انسان شد.به هرحال این اعتقاد چه افسانه باشد و چه واقعیت آنچه امروزه از تاریخ برآمده حاکی از آن است که قهوه توسط انسان در یمن و به روش بو دادن
و دم کردن وارد چرخه غذایی شد. سپس دانههای قهوه و نوشیدن قهوه به عنوان یک نوشیدنی گرم رفتهرفته توسط دریانوردان و تجارت دریایی به مناطق دیگر جهان گسترش یافت.
تاریخ قطعی ورود قهوه به ایران معلوم نیست. اما چون در آغاز پادشاهی شاه عباس قهوهخانه در ایران وجود داشته ممکن است نوشیدن قهوه از دوران شاه تهماسب یکم در ایران معمول شده باشد. قهوه در زمان صفویه جای خود را در میان نوشیدنیهای روزانه ایرانیها باز کرد و نمونهای است از ورود ایران به شبکه اقتصادی جهانی آن دوران شد. در سده نوزدهم که چای به نوشیدنی غالب مردم
تبدیل شد. هنوز در ایران کلمهٔ قهوهخانه به مکانهایی گفته میشود که در آن چای سرو میشود که نشان میدهد قهوه در ایران متداولتر از چای بوده یا پیش از ورود چای، پای خود را به ایران باز کرده است. به گونهای که هماکنون نیز در زبان فارسی به رنگ آن، قهوهای گفته میشود. همچنان این ماده سیاه و تلخ بسته به منطقهٔ جغرافیایی و طبقهٔ اجتماعی دوستداران خود را داشت. امروزه
نوشیدن گونههای قهوه از جمله قهوه فرانسه، اسپرسو، کاپوچینو، قهوه فوری، و شیر قهوه طرفداران بسیاری پیدا کرده است. البته قهوه ترک بهخاطر محبوبیت میان ایرانیان ارمنی از گذشته در میان مردم رایج بوده و بهواسطه فال قهوه جایگاه خاص خود را داشته است.
صوفیها با کمک نوشیدن قهوه میتوانستند خود را برای انجام مراسم مذهبی بیدار نگه دارند. در دوران صفوی قهوهخانهها بهعنوان مکانهایی برای تجمع شاعران و هنرمندان در ایران رواج پیدا کردند. در سال ۱۶۶۴ کاشفالدین یک داروشناس صفوی، رسالهای دربارهٔ ارزشها و ویژگیهای قهوه به شاه عباس دوم تقدیم کرد. تاریخ فرهنگ نوشیدن چای در ایران تنها از پایان سده پانزدهم آغاز شد. از
آنجایی که کشورهای تولیدکننده قهوه مسافت بسیاری تا ایران داشتند ترابری قهوه به ایران مشکلات بسیار داشت. اما نزدیکی تولیدکنندههای عمده چای نظیر چین به جاده اصلی تجارت آن زمان یعنی جاده ابریشم سبب شد که تجارت و ترابری چای با سهولت بیشتری در ایران صورت بگیرد.
مرغوبترین قهوه که طعم و بویی منحصربهفرد دارد از بوتهای به نام عربیکا به دست میآید که قدیمیترین گونه قهوه است و در ارتفاع ۱۰۰۰ تا ۲۴۰۰ متر بالاتر از سطح دریا رشد میکند. حدود ۷۵ ٪ از کل قهوهای که در جهان کشت میشود عربیکا است. قدیمیترین گونه قهوهٔ عربیکا، جاوه است که امروزه نامی شناخته شده محسوب میشود.
گونه دیگری از قهوه روبوستا نام دارد که در بلندی ۲۵۰۰ پایی رشد میکند و بیشتر از عربیکا تحمل سرما را دارد. میزان کافئین روبوستا دو برابر عربیکا است. اگرچه بو و طعم آن در رده پایینتری قرار دارد و ارزانتر است. روبوستا حدود ۲۵ ٪ از کشت قهوه جهان را تشکیل میدهد. گونه مرغوب آن هم برای تهیه اسپرسو به کار میرود. گونه دیگری از قهوه که در آفریقای غربی میروید لیبریکا نام دارد که درصد بسیار اندکی از دانههای قهوه از این گونه هستند.
قهوه محلی خلیج فارس معمولاً تلخ است و با ترکیب هل یا ادویههای دیگر تهیه میشود. معمولاً آن را یک بار با اندکی تأخیر پس از ورود مهمانها و یک بار پیش از خروج آنها سرو میکنند. زود سرو کردن آن میتواند نشانه بیادبی و عجله باشد. بسیاری اوقات آن را درست پیش یا پس از نوشیدن یک فنجان کوچک چای شیرین مینوشند. ترتیب سرو کردن این نوشیدنی متفاوت است. اما این دو نوشیدنی بسیار متفاوت باید در یک فاصله زمانی کوتاه نوشیده شوند.
این یک موضوع اثبات شده است که قهوه باعث کاهش جذب مواد معدنی مانند کلسیم و همچنین پتاسیم از طریق ریزپرزهای روده باریک شود. همچنین مصرف قهوه در مقدار ترشح هرمونهای مربوط به تنظیمات کلسیم در بدن مانند کلسیتونین و اکسیتوسین تأثیر گذار باشد.
موارد متعددی مرگ چه بهصورت مستقیم و چه غیر مستقیم بر اثر مصرف قهوه ثبت شده است. دانشمندان معتقدند که مصرف قهوه در دوزهای خاص برای کودکان زیر ۱۰ سال و افرادی که دارای بیماریهای زمینهای مانند تصلب شرایین و دیگر بیماریهای قلبی و مغزی هستند میتواند بسیار خطرناک و مرگآور باشد.
پژوهشگران در پژوهشی نشان دادند که کافئین عصرگاهی نه تنها باعث اختلال خواب میشود بلکه ساعت زیستی ۲۴ ساعتهٔ بدن انسان را نیز به هم ریخته و از نو به کار میاندازد. این ساعت مجموعهای از سیگنالهای مولکولی است که بدن را در برنامهٔ ۲۴ ساعته، منظم نگه میدارد. نوشیدن قهوه معادل دو برابر یک قهوه اسپرسو در سه ساعت پیش از خواب، ساعت بدن را بهطور
متوسط حدود ۴۰ دقیقه به عقب میکشد. این تأثیر بخاطر وجود کافئین در قهوه است. کافئین توسط روده جذب شده و وارد سیستم گردش خون میشود. سپس برروی گیرندههای آدنوزین در سیستم عصبی سوار شده و جای ملاتونین را اشغال کرده و اجازه جذب آن را نمیدهد. این تأثیر از چهل تا نهایتاً دو ساعت پس از جذب کافئین بسته به ژنتیک افراد باقی مانده و سپس به وسیله آنزیمهای
کبدی متابولیزه شده و از میان میرود. برای جبران این موضوع میتوان به قهوه، شیر اضافه کرد. در واقع ترکیب شیر با قهوه باعث از میان رفتن اثر کافئین موجود در قهوه میشود.
اگرچه اثرات کافئین بر روی هشیاری و خواب بهخوبی شناخته شده، اما پژوهشگران از چگونگی تأثیر آن بر ساعت شبانهروزی انسان مطمئن نبودند. آزمایشی بر روی پنج نفر انجام شد که چند ساعت پیش از ساعت خواب طبیعی، به آنها یک قرص کافئین داده شده بود، سپس آنها در معرض نور کم یا شدید قرار گرفتند. نتیجهٔ این آزمایش نشان داد که کافئین تقریباً اثری برابر نصف اثر قرار گرفتن در
معرض نور شدید را دارد که یکی از بهترین راههای مطالعه برای جابهجایی ساعت بدن است. پژوهشگران همچنین دریافتند که سلولهای بدن انسان در معرض کافئین، ۲۴ ساعت را به اصطلاح کِش میدهند. اثری که آن را با مولکولهای مرتبط با ریتم ۲۴ساعتهٔ بدن در ارتباط میدانند. در عین حال، اعتقاد پژوهشگران در این زمینه حاکی از این است که نوشیدن قهوه در صورتی که در وقت مناسب باشد میتواند باعث جبران تأخیر ساعت درونی بدن بر اثر پرواز با هواپیما شود
خواص درمانی
نوشیدن بین دو تا پنج فنجان قهوه در روز باعث کاهش احتمال مرگ میشود. همچنین با کم شدن ریسک ابتلا به دیابت، بیماریهای قلبی و عروقی و حتی بعضی انواع سرطان مرتبط است.
در مناطق زیادی از اندونزی که زیر کشت قهوه قرار دارد، به ویژه در سوماترا، جاوه و بالی، لوواکها چه به صورت وحشی و چه به صورت دستآموز، در کشتزارهای بزرگ قهوه میگردند و بهترین و سالمترین میوهها را برای خوردن انتخاب میکنند. پس از این، نوبت به کارگران مزرعه میرسد که دنبال دانههای دفعشدهٔ قهوه بگردند. این دانهها پس از شستشو، با حرارت بالا بو داده میشوند و به گرانترین و یکی از کمیابترین قهوههای دنیا تبدیل میگردند.
هنوز تولید کنندگان قهوه به نتیجهٔ واحدی نرسیدهاند که کدام یک از فرایندهای انتخاب و هضم باعث بهترین بودن این قهوه شدهاست. فرایند انتخاب به این صورت است که از آنجایی که لواک حیوانی باهوش و خوش سلیقه است و علاقهٔ زیادی به میوهٔ قهوه دارد، به طور طبیعی، تنها بهترین، درشتترین و رسیدهترین میوههای قهوه را برای پذیرایی از خود انتخاب میکند. سیستم گوارشی لوواک به
گونهای است که بخش گوشتی میوه را هضم کرده و دانههای قهوه را پس از قدری تغییر در ساختار پروتئینی آنها، سالم و دست نخورده به شکل مدفوع دفع میکند. در فرایند هضم ممکن است طعم و عطر قهوه بهتر شود. زیرا آنزیمهای پروتئولیتیک این حیوان در دانهٔ قهوه نفوذ کرده و باعث میشود تا پپتیدها کوتاه تر شده و اسیدهای آمینه بیشتری آزاد گردد. سپس در ادامه فرایند با بقیه مواد از روده گذشته و با مدفوع خارج میشوند.
عوامل زیادی در طعم قهوه موثرند. کوپی لواک به هر نوع دانهٔ قهوهای که به این روش، توسط این حیوان تولید شود گفته میشود. طعم آن به گونه و ذات دانهها، نوع دانههایی که برای مصرف انتخاب میشوند، میزان ماندگی دانهها و نحوهٔ طبخ آن متفاوت است. توانایی این حیوان برای انتخاب بهترین دانهها، رژیم غذایی آن، میزان سلامت حیوان و سطح استرس آن نیز در طعم و مزهٔ قهوه مؤثر
است. طبق تحقیقات انجمن تخصصی قهوه امریکا (SCAA) در یک نظرسنجی از صاحبنظران صنعت قهوه طعم این قهوه را در یک کلام، بد دانستهاند. طی بررسی یک تیم تخصصی در این موسسه بر روی قهوه به دست آمده از دانههای مشابه قهوه، قبل و بعد فرایند کوپی لواک به این نتیجه رسیدهاند که فروشی که کوپی لواک دارد، فقط به دلیل داستانی است پشت این قهوه است و امتیازی که در این بررسی کسب کرد دو امتیاز پایین تر از سه قهوهٔ دیگر بود.
قهوه آرزوی مرگ (به انگلیسی: Death Wish Coffee) یک شرکت تولید قهوه است که به ادعای خود قویترین نوع قهوه را در دنیا تولید میکند که بهصورت آنلاین به فروش میرسد. اما نمایندگیهای این قهوه در سرتاسر کشور آمریکا محصولات این شرکت را ارائه میدهند. این قهوه از دانههای قهوه روبوستا (robusta) تهیه میشود که این دانهها میزان کافئین بسیار بیشتری نسبت
به دانههای قهوه عربیکا (Arabica) دارند؛ و به روش مخصوصی بو داده میشود. شرکت Death Wish Coffee مدعی است که کافئین قهوههایش سه برابر حد استاندارد است. معمولاً ۱۲ انس قهوه به صورت استاندارد ۲۱۷ میلیگرم کافئین در خود دارد؛ اما این میزان کافئین Death Wish در ۱۲ انس معادل ۷۲۸ میلیگرم است.
این قهوه در حال حاضر به اصطلاح قویترین قهوه جهان محسوب میشود. و بیشترین کافئین را در انواع قهوه دارد.
اسپرِسو (به ایتالیایی: Espresso) گونهای قهوهٔ غلیظ است که در اوایل قرن بیستم در تورین ایتالیا ابداع شدهاست. اسپرسو با عبوردادن آب نزدیک به نقطۀ جوش، با فشار بسیار از میان پودر قهوه تهیه میشود. اسپرسو یک قهوه دارای غلظت بالاتری از مواد محلول و معلق جامد است. اسپرسو بیشتر بهوسیلهٔ دستگاه اسپرسوساز عصارهگیری میشود.
اسپرسو را لوییجی بتزرا، صاحب یک شرکت تولیدی در سال ۱۹۰۳ اختراع کرد. ایدهٔ او وارد کردن فشار به فرایند دمکردن قهوه بود که زمان لازم برای دمکشیدن قهوه را کاهش میداد. او نام دستگاه جدیدش را ”دستگاه قهوهٔ اسپرسو” گذاشت. اسپرسو در ایتالیایی به معنای سریع است.
اسپرسو پایه برخی از نوشیدنیها مانند کافه لاته، کاپوچینو، کافه ماکیاتو، کافه موکا و کافه آمریکانو است. در تهیۀ کاپوچینو حتماً اسپرسو را بهکار میبرند اما در تهیۀ کافه لاته این امر ناگزیر نیست. میزان کافئین موجود در اسپرسو در واحد حجم از سایر نوشیدنیها بیشتر است و به این دلیل هم هست که بیشتر در مقیاسهای کوچک سرو میشود. یک اسپرسو ۶۰ میلیلیتری دارای ۸۰ الی ۱۵۰ میلیگرم کافئین است درحالیکه یک قهوه معمولی با حجم ۲۴۰ میلیلیتر داری ۹۵ الی ۲۰۰ میلیگرم کافئین است.
همچنین مصرف همزمان این قهوه با نوشابه انرژیزا به دلیل مقادیر زیاد کافئین میتواند فرد را دچار تپش قلب و استرس کند.
اسپرسو با عبور آب بسیار داغ (حدود ۹۵ درجه سیلسیوس) که تحت فشار است از روی قهوه آسیاب و بههم فشردهشده درست میشود. هیچ استاندارد جهانی برای استخراج اسپرسو تعریف نشدهاست، قوری موکا (موکاپات) و دستگاه اسپرسوساز مهمترین ابزارآلات برای تهیه این نوشیدنی میباشند. اما چند تعریف منتشر شده وجود دارد که سعی کردهاند تا در ارتباط با میزان و نوع پودر قهوه، دما و فشار آب و نرخ استخراج محدودیتهایی را ایجاد کنند
بسیاری از باریستاها به مهارتهای خود بسیار افتخار میکنند و سالها وقت خود را صرف ساختن تکنیکهای خاص برای تهیه نوشیدنیهای عالی میکنند. باریستاهای با تجربهتر اغلب وظیفه آموزش کارمندان جدید را بر عهده دارند. این آموزش میتواند از تهیه نوشیدنیهای روزمره تا ایجاد نوشیدنیهای تخصصی تا یادگیری نحوه استفاده از ماشین آلات پیچیده را شامل شود
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه
تمام تاریخچه قهوه 4 چیز جالب قهوه