اوبونتو (Ubuntu) محبوب‌ترین سیستم‌عامل منبع باز و رایگان بر پایه لینوکس است که از آن میتوانید در کامپیوتر یا سرورهای مجازی خود استفاده کنید و در رابط کاربری ساده و کاربرپسند آن، برنامهها و فایل‌های خود را اجرا کنید.
تعریف بالا، نگاهی علمی به مفهوم اوبونتو است. اما اینکه از کجا و چرا لینوکس این مفهوم را به یکی از توزیع‌های خود نسبت داده است، سوالی است که پاسخ آن را در ادامه خواهیم گفت.
مفهوم و فلسفه اوبونتو چیست؟ ماجرا به روزی برمی‌گردد که پژوهشگری در یکی از قبایل آفریقایی، یک بازی را میان بچه‌های خوش ذوق افریقایی اجرا کرد. او سبدی از میوه‌های خوشمزه را کنار یک درخت قرار داد. بازی از این قرار بود هرکس که به درخت زودتر برسد، سبد پر از میوه جایزه او خواهد بود. بازی آغاز شد. زمانی که پژوهشگر فرمان دویدن به سمت درخت را به بچه‌ها داد، در کمال ناباوری، تمام کودکان آفریقایی حاضر در بازی، دست یکدیگر را گرفته و با هم شروع به دویدن کردند. درنهایت، همگی به سبدپرازمیوه رسیدند. همان لحظه همه باهم گفتند: «اوبونتو».
به زبان بانتو یعنی «من هستم، چون ما هستیم». این مفهوم فلسفی پای خود را در کاربردهای مختلف از جمله علوم کامپیوتر باز کرد و توانست با تکیه بر عملکرد قدرتمند و پایدار خود تجربه‌ای فوق‌العاده برای کاربران لینوکسی رقم بزند.
برای درک واضح از اینکه اوبونتو چیست، می‌توان گفت اوبونتو مانند یک نفس عمیق پس از حل کردن سخت‌ترین معادلات ریاضی است. همان‌قدر لذت‌بخش، ساده و پرماجرا!
سیستم عامل اوبونتو در دنیای تکنولوژی در سال ۲۰۰۴ وارد شد. دورانی که لینوکس هنوز نسخه‌های اختصاصی و پشتیبانی نشده ارائه می‌داد. همان زمان مارک شاتلورث بنیانگذار شرکت Canonical به‌همراه توسعه‌دهندگانش که قبل‌تر Debian را ساختند، توزیع ساده، کاربردی و جذابی از لینوکس با نام اوبونتو منتشر کردند. این سیستم که به‌عنوان نماد همدلی و همبستگی در جهان معرفی شد، از اولین نسخه رسمی خود را به نام Warty Warthog رونمایی کرد.
وب‌سایت رسمی اوبونتو، یکی از اصول کلیدی این پروژه را همکاری مشترک Canonical با هزاران شرکت و توسعه‌دهنده می‌داند که نتیجه آن، قابلیت فعلی اوبونتو به‌عنوان یک پلتفرم جهانی برای متخصصان است. این شرکت به پروژه خود نگاهی اجتماعی اقتصادی دارد. یعنی ابتدا یک نرم‌افزار به‌صورت رایگان در اختیار همه قرار می دهد. سپس با کاهش هزینه‌های خدمات و پشتیبانی، امکان استفاده از اوبونتو را در مقیاس بزرگ برای سازمان‌ها عملی می‌کند. با تمام این تفاسیر، می‌بینیم ماهیت این پروژه با مفهوم آفریقایی اوبونتو بی‌ارتباط نیست.
قابلیت‌های لینوکس Ubuntu آن را تبدیل به یکی از توزیع های محبوب لینوکس تبدیل کرده است. اما این قابلیت‌ها دقیقا چه ویژگی‌هایی هستند که توانسته رتبه اول محبوبیت را در خانواده لینوکس فقط به اوبونتو دهد؟
اولین ویژگی که اوبونتو را در میان سایر اعضای خانواده لینوکس محبوب کرده است، سادگی و کاربرپسند بودن آن است. یعنی فرقی نمی‌کند یک برنامه‌نویس حرفه‌ای باتجربه هستید یا هیچ علمی در این زمینه ندارید. اوبونتو بستری تمیز و منظم برایتان ایجاد می‌کند که به‌راحتی میتوانید با آن کار کنید.
یادگیری کار با Ubuntu ساده است و خبری از دستورات قلمبه‌سلمبه در آن نیست. محیط دسکتاپ اوبونتو فضایی به‌نام GNOME است که یکی از محبوب‌ترین محیط‌های دسکتاپ در جهان محسوب می‌شود. البته اوبونتو دستتان را برای انتخاب باز گذاشته است. اگر مبتدی هستید، محیط گنوم گزینه مناسبی برایتان است.
همانطور که در تصویر می‌بینید، به‌طور پیش‌فرض، برنامهها در نوار سمت چپ قرار گرفتند. با کلیک روی دکمه شبکه در گوشه سمت چپ پایین صفحه، تمام برنامهها را در یک نگاه میتوانید مشاهده کنید. برای کامپیوترهایی که در اجرای برنامه‌های مدرن و سنگین به نفس‌نفس می‌افتند و کند عمل می‌کنند، سایر Flavourهای اوبونتو از جمله MATE، Lubuntu یا Xubunto گزینه‌های مناسب‌تری هستند.
منظور از امنیت نفوذناپذیر در لینوکس Ubuntu چیست؟ اوبونتو مثل یک ساختمان محکم با دیوارهای ضخیم و دوربین‌های مداربسته است که نه‌تنها صدا بلکه هیچ آدم غیرمجازی نمی‌تواند به آن ورود کند. اوبونتو از امکانی به نام AppArmor برخوردار است. این امکان به‌عنوان تقویت‌کننده هسته:
از جمله اقداماتی است که لینوکس اوبونتو برای افزایش امنیت خود پیش گرفته است.
توزیع اوبونتو لینوکس مانند هر سیستم عامل دیگری، اصول اساسی خود را برای حفظ حریم خصوصی کاربران دارد. منظور از حریم خصوصی در اوبونتو چیست؟
سیستم عامل لینوکس اوبونتو برای دسترسی به اطلاعات شخصی کاربر درخواست نمی‌کند. مگر اینکه برای اهداف قانونی و مجاز خود به این اطلاعات نیاز داشته باشد.
اوبونتو اطلاعات شخصی کاربران را به‌جز برای ارائه محصول و خدمات به مشتریان، با هیچ سیستم و کاربری به اشتراک نمی‌گذارد.
لینوکس Ubuntu، اطلاعات شخصی شما را ذخیره نمی‌کند.
ممکن است برخی از اطلاعات سخت‌افزاری و دیتای مکان و زمان استفاده را جمع‌آوری کند. باوجوداین، همیشه امکان تغییر و غیرفعال‌کردن این امکان در اوبونتو وجود دارد.
یکی از جذابیت‌های لینوکس اوبونتو وجود برنامه‌های متنوع و محبوبی است که در ویندوز و macaOS نیز به‌چشم می‌خورد. برنامه‌هایی مانند اسلک، وی‌اس کد و اسپاتیفای در اوبونتو وجود دارد. همچنین فروشگاه اوبونتو به نام Ubuntu Software مثل بازاری متنوع، انواع برنامه‌های نرمافزاری را به شما ارائه می‌دهد. به‌عبارتی از برنامه‌های کاربردی تلفن همراه گرفته تا نرمافزارهای خاص مانند نجوم و فضانوردی را میتوانید در این توزیع محبوب نصب کنید. این بازار دوست‌داشتنی حتی جایگزین برنامهها را نیز به شما پیشنهاد می‌دهد.
علاوه‌بر Ubuntu Software، برنامه دیگری توسط snapscraft ارائه شده است که به شما این امکان را داده تا بسته‌های نرمافزاری منبع باز و اختصاصی را برای سیستم‌عامل خود نصب کنید. بسیاری از برنامهها در لینوکس فایل نصبی DEB ارائه می‌دهند. DEB فرمتی شبیه به فایل‌های EXE در ویندوز یا macOS است که با دوبار کلیک روی آن‌ها میتوانید Install را زده و برنامه را به‌راحتی نصب کنید.
اوبونتو از Flavour یا توزیع‌های مختلفی تشکیل شده است. برخی از این توزیع‌ها مانند Ubuntu MATE، Xubuntu یا Lubuntu حجم سبکی دارند؛ درنتیجه اگر کامپیوتر قدیمی از نفس‌افتاده دارید، به‌جای نسخه‌های حجیم ویندوز میتوانید یکی از Flavourهای اوبونتو را روی آن نصب کرده و یک‌جان تازه به سیستمتان بدهید. برنامه‌های پیش‌فرض در اوبونتو شامل:
جالب است بدانید هر دو سیستم‌عامل ویندوز و macOS برای اجرا به حداقل ۴ گیگابایت رم خالی نیاز دارند. درحالی‌که اوبونتوی محبوب ما در برخی از Flavourهای خود فقط ۵۱۲ مگ فضا نیاز دارد. برنامه‌های سبکی مثل MATE با ۱ گیگابایت حافظه همچنان عملکرد فوق‌العاده از خود نشان می‌دهند. همچنین MATE گزینه سبک و ساده‌ای بوده، درحالی‌که گنوم DE تقریباً مدرن و سنگین است. یعنی برای استفاده از آن نیاز به رم حداقل ۲ گیگابایت دارید. در ادامه، خواهیم گفت منظور از طعم‌های اوبونتو چیست.
در جدول زیر، مشخصات سخت‌افزارهای توصیه شده برای اوبونتو را آوردیم:
| توزیع | پردازنده | حافظه رم | حافظه |
| اوبونتو | دوهسته‌ای دو گیگاهرتز یا بیشتر | ۴ گیگابایت | ۲۵ گیگابایت |
| اوبونتو سرور | یک گیگاهرتز | ۱ گیگابایت | ۲.۵ گیگابایت |
| کوبونتو | دوهسته‌ای، دو گیگاهرتز یا بیشتر | ۴ گیگابایت | ۲۵ گیگابایت |
| زوبونتو | ۱.۵ گیگاهرتز | ۲ گیگابایت | ۲۰ گیگابایت |
| لوبونتو | یک هسته‌ای، ۷۰۰ مگاهرتز | ۵۱۲ مگابایت | ۵ گیگابایت |
| اوبونتو ماته | Core i3 | ۴ گیگابایت | ۱۶ گیگابایت |
منظور از این ویژگی در اوبونتو چیست؟ سیستم عامل اوبونتو بدون نیاز به پرداخت یک ریال قابل دسترس است. مهم‌تر اینکه خبری از تبلیغات آزاردهنده در استفاده رایگان از آن وجود ندارد. یعنی علاوه‌بر اینکه منبع باز بوده و توسعه آن توسط جامعه‌ای از برنامه‌نویسان انجام می‌شود، به‌طور رایگان و بدون تبلیغات در دسترستان قرار دارد.
در جایی که قرار است بابت خرید لایسنس ویندوز و macOS مبلغ دلاری بپردازید، اوبونتو یک گنج آماده است که علاوه‌بر رایگان بودن، قابلیت‌های بسیاری دارد. به‌اصطلاح خدا و خرما را باهم یک‌جا دارد.
بسیاری از درایورهای سخت‌افزاری به‌طور پیش‌فرض در اوبونتو قرار گرفته است. برخلاف ویندوز که پس از تهیه آن، ساعت‌ها نیاز است وقتتان را برای نصب و پیکربندی تنظیمات آن بپردازید، در اوبونتو همه سخت‌افزارهای لازم از قبل روی آن نصب شده است. پشتیبانی کامل لینوکس Ubuntu از سخت‌افزار این امکان را به شما می‌دهد که چاپگرها، درایورها و موارد دیگر را به‌راحتی روی آن نصب کنید.
وقتی پای سیستم عامل اوبونتو لینوکس وسط است، دستتان برای انتخاب محیط دسکتاپ باز است. این توزیع محبوب از چندین نسخه مختلف برای سرور، شبکه و دسکتاپ طراحی شده که میتوانید پیکربندی مطابق با نیازتان روی هر یک انجام دهید.
برای کار با اوبونتو در نسخه دسکتاپ یک رابط گرافیکی کاربرپسند دراختیار دارید که برای استفاده در کامپیوترهای شخصی و لپ‌تاپ‌ها ارائه شده است. این نسخه، برنامه‌های متنوعی مانند مرورگر وب، برنامه‌های اداری، نرمافزارهای گرافیکی و ادیت فایل را ارائه می‌دهد. از طرفی، این نسخه همیشه به‌روزرسانی های امنیتی را برای حفاظت از سیستم شما در اینترنت فراهم می‌کند.
برخی از نسخه‌های دسکتاپ اوبونتو مانند گوشی آیفون است. با در دست گرفتن آخرین مدل گوشی آیفون شاید فرد جذاب‌تر بنظر برسد، اما لزوماً پولدار نیست. برخی از نسخه‌های دسکتاپ اوبونتو هم که در استفاده از کارت گرافیکی تمرکز دارند، به سخت‌افزار قوی‌تری نیاز دارند. از طرفی، برخی از محیط‌های دسکتاپ روی سخت‌افزارهایی ضعیف قابل اجرا هستند، اما ممکن است عملکرد قوی نداشته باشند.
در پاسخ به اینکه منظور از نسخه سرور اوبونتو چیست، می‌توان گفت لینوکس این نسخه را برای استفاده در محیط سرور و شبکه ارائه کرده است. از این نسخه لینوکس اوبونتو میتوانید برای سرویس‌های وب، مراکز دیتا و محیط‌های ابری استفاده کرده و یک زیرساخت پایدار و امن برای برنامه‌های خود ایجاد کنید. این سیستم‌عامل روی معماری‌های اصلی X86، ARM و Power10 اجرا می‌شود. امکانات امنیتی قدرتمند مثل فایروال محافظتی، رمزنگاری قوی و پشتیبانی از اتصالات امن از جمله قابلیت‌های امن این نسخه است.
برای کار با اوبونتو در نسخه دسکتاپ یک رابط گرافیکی کاربرپسند دراختیار دارید که برای استفاده در کامپیوترهای شخصی و لپ‌تاپ‌ها ارائه شده است. این نسخه، برنامه‌های متنوعی مانند مرورگر وب، برنامه‌های اداری، نرمافزارهای گرافیکی و ادیت فایل را ارائه می‌دهد. از طرفی، این نسخه همیشه به‌روزرسانی های امنیتی را برای حفاظت از سیستم شما در اینترنت فراهم می‌کند.
برخی از نسخه‌های دسکتاپ اوبونتو مانند گوشی آیفون است. با در دست گرفتن آخرین مدل گوشی آیفون شاید فرد جذاب‌تر بنظر برسد، اما لزوماً پولدار نیست. برخی از نسخه‌های دسکتاپ اوبونتو هم که در استفاده از کارت گرافیکی تمرکز دارند، به سخت‌افزار قوی‌تری نیاز دارند. از طرفی، برخی از محیط‌های دسکتاپ روی سخت‌افزارهایی ضعیف قابل اجرا هستند، اما ممکن است عملکرد قوی نداشته باشند.
در پاسخ به اینکه منظور از نسخه سرور اوبونتو چیست، می‌توان گفت لینوکس این نسخه را برای استفاده در محیط سرور و شبکه ارائه کرده است. از این نسخه لینوکس اوبونتو میتوانید برای سرویس‌های وب، مراکز دیتا و محیط‌های ابری استفاده کرده و یک زیرساخت پایدار و امن برای برنامه‌های خود ایجاد کنید. این سیستم‌عامل روی معماری‌های اصلی X86، ARM و Power10 اجرا می‌شود. امکانات امنیتی قدرتمند مثل فایروال محافظتی، رمزنگاری قوی و پشتیبانی از اتصالات امن از جمله قابلیت‌های امن این نسخه است.
اوبونتو نسخه هسته یک سیستم‌عامل بی‌نظیر و سبک برای استفاده در اینترنت اشیا و Edge Device است. اگر از اینترنت اشیا (Internet Of Thing) یا به‌اختصار I.O.T استفاده می‌کنید بااستفاده از خط فرمان CLI نسخه لینوکس Ubuntu میتوانید امنیت همه‌جانبه را روی دستگاه ایجاد کنید. این نسخه به‌دلیل داشتن حجم و منابع کنار، برای استفاده در سرویس‌های ابری و سرورهایی مناسب است که نیاز به سرعت و حجم کم نیاز دارند.
Canonical هر شش ماه یکبار نسخه‌ای موقت یا معمولی از اوبونتو ارائه می‌دهد. این نسخه‌های باکیفیت به مدت ۹ ماه توسط Canonical پشتیبانی می‌شوند.
همچنین هر دو سال یکبار نسخه LTS یا Long Term Support نیز ارائه می‌دهد. این نسخه پشتیبانی طولانی‌مدت، به‌روزرسانی امنیتی سیستم‌عامل را به مدت ۱۰ سال انجام می‌دهد. مزایای این پشتیبانی توسط Ubuntu چیست؟
مزایای نسخه موقت یا معمولی این است که شما جدیدترین ویژگی‌ها و برنامه‌های بسته نرمافزاری را در اختیار خواهید داشت. باوجوداین، نیاز است هر ۹ ماه یکبار آن را ارتقا دهید. برای مثال، اگر از اوبونتو ۱۹.۰۴ استفاده می‌کنید، پس از گذشت ۹ ماه، هیچ پشتیبانی از این نسخه دریافت نمی‌کنید. همین امر ممکن است امنیت سیستم شما را به‌خطر بیندازد؛ بنابراین نیاز است هر ۹ ماه یکبار نسخه فعلی اوبونتو را ارتقا دهید.
در جهان جذاب اوبونتو، انواع متنوعی از محیط دسکتاپ وجود دارد که با نام Flavour (طعم) معروف شدند. لیستی از Flavourهای رسمی و معروف اوبونتو را در زیر آوردیم:
Flavourها نسخه رسمی اوبونتو هستند که توسط Canonical تایید شدند. ممکن است برایتان سوال به‌وجود است:
در پاسخ باید بگوییم اگر چه این Flavourها توسط شرکت سازنده اوبونتو تایید شدند، اما ترکیب غیررسمی به‌شمار می‌روند. به‌عبارتی عده‌ای از کاربران علاقه‌مند به اوبونتو که می‌خواهند از محیط دسکتاپ متنوعی استفاده کنند، این Flavourها را ایجاد کردند. پس توسط شرکت رسمی اوبونتو پشتیبانی نخواهد شد.
یکی از جذابیت‌های لینوکس همین است که کاربران لینوکسی برخلاف ویندوز و macOS می‌توانند از سیستم‌عامل خود به‌شکل آزادانه استفاده و محیط دسکتاپ‌های جدید روی دسکتاپ پیش‌فرض خود امتحان کنند. یعنی اگر به‌فرض از نسخه دسکتاپ GNOME اوبونتو استفاده می‌کنید، همزمان میتوانید نسخه MATE را نیز نصب کرده و به‌طور آزادانه بین دو محیط دسکتاپ بچرخید.
بااین‌حال، چالشی که این وسط ممکن است با آن روبه‌رو شوید، یکپارچه نبودن تجربه دو نسخه دسکتاپ به‌طور همزمان است. اینجاست که Flavourها مانند یک سوپرمن وارد قضیه شده تا کاربران بدون نیاز به نصب جداگانه، تجربه‌ای خوشایند با انتخاب محیط دسکتاپ دلخواه خود داشته باشند.
انتخاب میان نسخه‌های مختلف و طعم‌های گوناگون لینوکس Ubuntu کمی چالش‌برانگیز به‌نظر می‌رسد. اگر برایتان سوال است که بهترین نسخه اوبونتو چیست و چگونه آن را انتخاب کنید، خواندن این بخش از آموزش Ubuntu به شما کمک خواهد کرد.
وقتی صحبت از اوبونتو 22.10، 22.04 یا 20.04 به میان می‌آید، این اعداد نشان‌دهنده سال و ماهی است که اوبونتو در آن منتشر شده است. برای مثال، اوبونتو 18.04 نشان می‌دهد که برای اولین‌بار در ماه چهارم یعنی آپریل سال ۲۰۱۸ منتشر شده است. هر نسخه‌ای که انتخاب می‌کنید نیاز است هر ۹ ماه یکبار آن را ارتقا دهید. اما در مورد انتخاب بین Flavour یا طعم‌های اوبونتو چطور؟
اگر به‌عنوان کاربر خانگی، یک تازه‌وارد به لینوکس یا حتی کاربر حرفه‌ای قصد استفاده از یک محیط دسکتاپ ساده، مدرن، کاربرپسند و درعین‌حال، قدرتمند هستید، نسخه پیش‌فرض GNOME راستِ کارتان خواهد بود. با همین نسخه قادر هستید همزمان بازی کنید، فیلم ببینید، در وب جستجو کنید و کارهای روزمره‌تان را روی سیستم انجام دهید. بدون اینکه دغدغه کند شدن سرعت سیستم را داشته باشید. البته این نسخه ساده و کاربرپسند به یک سخت‌افزاری با رم ۴ گیگابایت نیاز دارد؛ بنابراین اگر سیستم شما کمتر از این مقدار حافظه دارد، طعم‌های دیگر را امتحان کنید.
این طعم جذاب اوبونتو، از محیط کاربری KDE استفاده می‌کند. محیط کاربری زیبا و قدرتمند که امکان سفارشی کردن دسکتاپ را برایتان فراهم می‌کند. عملکرد کوبونتو سریع و پایدار است. با KDE Plasma میتوانید به ابزارهای مختلف از جمله ابزارهای تولید محتوا، مدیریت فایل، مرورگر وب و بسیاری از برنامه‌های دیگر دسترسی داشته باشید.
اگر از سخت‌افزارهای قدیمی فاکتور بگیریم، این Flavour روی هر نوع سخت‌افزاری قابل نصب است؛ درنتیجه درصورتی‌که فضای رم بیشتر از ۲ گیگابایت در اختیار دارید، این Flavour روی سیستم شما پادشاهی خواهد کرد. در پاسخ به این سوال که کاربرد Flavour کوبونتو در سیستم عامل اوبونتو چیست، می‌توان گفت اگر به‌دنبال تجربه متفاوت برای یک محیط کاربری جذاب و قابل تنظیم هستید، یا یک هنرمند یا تولیدکننده محتوا بوده که قصد دارد از یک سیستم منبع باز و قدرتمند برای کارهای خود استفاده کند، کوبونتو پاسخگوی نیاز شما خواهد بود.
با یکی دیگر از نسخه‌های سریع و سبک اوبونتو آشنا می‌شوید. ویژگی این Flavour در اوبونتو چیست؟ خوبونتو از محیط کاربری XFCE پشتیبانی می‌کند که یک محیط دسکتاپ قدیمی به‌شمار می‌رود. هرچند شاید در رقابت با قابلیت سایر محیط‌های دسکتاپ اوبونتو چندان حرفی برای گفتن نداشته باشد، اما همین محیط کاربری سبک، عملکرد سریع‌تری را برای خوبونتو به‌وجود آورده است. اگر یک لپتاپ قدیمی دارید که از منابع سخت‌افزاری کمتری پشتیبانی می‌کند، حتی با ۱ گیگابایت فضای رم میتوانید از Flavour خوبونتو بهره ببرید. در استفاده از نسخه خوبونتو هرچند تجربه کار با یک محیط دسکتاپ مدرن و پرقابلیت را نخواهید داشت، ولی محیط کاربری ساده و عملکرد پرسرعت و روان آن همچنان یک تجربه خوشایند برایتان رقم خواهد زد.
لوبونتو هم مشابه برادر دوقلوی خود یعنی خوبونتو از یک محیط سبک و سریع برخوردار است که نیاز نسخه‌های قدیمی کامپیوتر را برآورده می‌کند. لوبونتو با محیط کاربری LXQT تجربه‌ای مشابه با محیط ویندوز XP را برایتان یادآوری می‌کند. یعنی قدیمی بودن محیط کاربری خوزونتو را ندارد و در تمام پردازش‌‌ها در منابع شما صرفه‌جویی می‌کند. توسعه‌دهندگان از جعبه Qt برای توسعه محیط کاربری LXQt استفاده می‌کنند. لوبونتوی سبک و ساده قابلیت استفاده روی هر نوع سیستم حتی با ۱ گیگابایت رم را دارد.
اگر به دنبال تجربه یک محیط دسکتاپ ساده و سریع هستید که نیاز به امکانات پیچیده ندارند، لوبونتو یک انتخاب کاربردی برایتان خواهد بود تا سیستم شما هیچ وقت بیش‌ازحد داغ نکند.
اگر جزو کاربران لینوکسی هستید که از یک کامپیوتر قدیمی اما قدرتمند استفاده می‌کنید، نسخه Mate گزینه مناسبی برای دسکتاپ شما خواهد بود. با استفاده از این نسخه، میتوانید بدون نیاز به تغییرات عمده روی سخت‌افزارتان یک سیستم تازه‌نفس و بدون هنگ کردن در اختیار داشته باشید.
اوبونتو نسخه دسکتاپ میت از GNOME 2 جدا شده است. برخلاف نسخه فعلی گنوم یعنی GNOME 3، برادر بزرگتر حالت سنتی‌تری دارد. به‌عبارت دیگر، اگر چندان با محیط جدید GNOME 3 ارتباط برقرار نکردید، از نسخه Mate اوبونتو برای تغییر محیط دسکتاپ خود میتوانید استفاده کنید.
در آموزش Ubuntu برای درک بهتر محیط میت باید بگوییم درصورتی‌که تجربه کار با ویندوز را دارید، میت نیز مزه‌ای شبیه به محیط ویندوز دارد. یعنی این نسخه راهی برای استفاده از GNOME 2 برای کاربرانی باقی گذاشت که چندان دل خوشی از محیط جدید GNOME3 ندارند.
اوبونتو به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین توزیع‌های لینوکس، مزایای فراوانی در ازای استفاده از آن دراختیارتان قرار می‌دهد. مزایایی از جمله:
سیستم عامل لینوکس اوبونتو به برکت متن باز بودنش، جامعه‌ای به‌شدت فعال و حامی از توسعه‌دهندگان و برنامه‌نویسان در اختیار دارد. درصورتی‌که هرگونه مشکلی در استفاده از اوبونتو داشته باشید یا هر نوع باگی در این سیستم‌عامل به‌وجود آید، جامعه برنامه‌نویسان به‌سرعت آن را برطرف خواهند کرد. بدون اغراق می‌توان گفت از میان نسخه‌های مختلف سیستم‌عامل لینوکس، توزیع اوبونتو بیشترین پشتیبانی را از جامعه برنامه‌نویسان دارد.
هر زمان که تصمیم به استفاده از اوبونتو گرفتید، با یک کلیک از سایت Canonical به‌راحتی میتوانید آن را دانلود و نصب کنید. خبری از تبلیغات آزاردهنده نیست. یعنی برای استفاده از امکانات آن لازم نیست مانند برخی از برنامه‌های رایگان، زورکی به‌مدت چندثانیه فیلم تبلیغاتی مشاهده کنید. همین امر، از به‌هم‌ریختگی رابط کاربری گرافیکی جذاب اوبونتو جلوگیری می‌کند.
منظور از دسکتاپ گرافیکی جذاب در اوبونتو چیست؟ لینوکس از قدیم برای کاربران حرفه‌ای شناخته شده است. این قضیه به‌خاطر توزیع‌هایی از لینوکس است که با خط فرمان کار می‌کنند.
این نکته را درنظر بگیرید که رابط خط فرمان صرفا برای سرورهای لینوکس طراحی شده است. یعنی دسکتاپ لینوکس اوبونتو مجهز به یک رابط کاربری گرافیکی جذاب شبیه به ویندوز است که بسیار کاربرپسند و در تضاد با محیط خشک و بی‌روح سرور لینوکس است. البته رابط گرافیکی جذاب دسکتاپ در سایر توزیع‌های لینوکس نیز وجود دارد.
خبری از فضای گنگ و نامفهومی لینوکس در نسخه دسکتاپ اوبونتو نیست. حتی اگر تابه‌حال از لینوکس استفاده نکردید، اوبونتو با فضای صمیمی و ساده خود به شما خوشامد خواهد گفت. در پاسخ به این سوال که منظور از ویژگی سرعت و سادگی در اوبونتو چیست، می‌توان گفت در این فضای ساده به‌راحتی میتوانید فایل‌ها را مدیریت کرده و برنامه‌های موردنظرتان را حذف یا نصب کنید. همچنین اگر به‌طور همزمان درحال اجرای چندین برنامه باشید، با کمک مدیریت منابع به‌راحتی میتوانید روی سیستمتان بدون دردسر کندی و کاهش سرعت کار کنید.
یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین ویژگی‌های اوبونتو، امنیت آن است. اگر از ویندوز استفاده کردید، احتمالا تجربه ویروسی شدن سیستمتان را داشته باشید. اوبونتو نسبت به ویندوز، کمتر در معرض آسیب بدافزارها قرار دارد. فایروال داخلی که در سیستم‌عامل اوبونتو وجود دارد، به‌راحتی امکان محافظت در برابر بدافزارها و نفوذهای ناخواسته را فراهم می‌کند. این توزیع با استفاده از فایروال UFW کنترل پورت و برنامه‌های سیستم را به شما می‌دهد تا خودتان تعیین کنید کدام یک در دسترس عموم قرار بگیرد. ارائه منظم به‌روزرسانی‌های امنیتی سازندگان اوبونتو خیال شما را از بابت آپدیت منظم و خودکار فایروال‌ها راحت می‌کند.
در استفاده از اوبونتو نیاز است چند مسأله را به‌خاطر داشته باشید. نکاتی که در ادامه گفتیم، به عنوان ایراد اوبونتو نمی‌توان به‌شمار آورد بااین‌حال، بهتر است موارد زیر را نیز درنظر بگیرید:
اولین موردی که اوبونتو دارد، این است که در تشخیص برخی از سخت‌افزارها به مشکل می‌خورد. به‌همین‌دلیل است که برخی از فروشندگان سخت‌افزاری به‌راحتی درایورهای لینوکس را ارائه نمی‌دهند. البته تا زمانی که اوبونتو را روی سخت‌افزار اصلی اجرا کنید، اثری از ایراداتی که به آن اشاره کردیم، نخواهید یافت. بااین‌حال، در مورد سازگاری با انواع سخت‌افزار، همچنان ویندوز حرف اول را می‌زند.
دومین عیب اوبونتو چیست؟ سازگاری با برخی از نرم‌افزارها چالش بعدی این سیستم‌عامل است. برخی از نرم‌افزارها و بازی‌ها فقط روی سیستم‌عامل‌هایی مانند ویندوز یا macOS قابل اجرا است. بنابراین، در اجرای برخی از نرم‌افزارها مطمئن شوید که اوبونتو امکان اجرای آن را داشته باشد. به‌همین‌دلیل است که فروشندگان لینوکس، اغلب نرمافزارهای تجاری نسخه لینوکس را می‌سازند.
هرچند رابط گرافیکی دسکتاپ جذابیت اوبونتو را در مقابل سرورهای لینوکس بالاتر برده است، با این حال برای استفاده از لینوکس نیاز است آشنایی نصبی با رابط خط فرمان داشته باشید. اگر به رابط گرافیکی مثل ویندوز عادت کردید، در دفعات اول ممکن است کار با اوبونتو مانند یک کاربر مسلط به لینوکس برایتان چندان جذاب به‌نظر نرسد.
| مزایای اوبونتو | معایب اوبونتو |
| رایگان و متن‌باز | عملکرد ضعیف در تشخیص برخی سخت‌افزارها |
| نصب ساده و راحت | ناسازگار با برخی از نرم‌افزارها |
| دسکتاپ زیبا، مدرن و کاربرپسند | نیاز به دانش حداقلی رابط خط فرمان لینوکس |
| عملکرد پایدار و سریع | |
| امنیت مقاوم دربرابر ویروس و بدافزارها | |
| پشتیبانی از جامعه بزرگ برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان |
برای استفاده از اوبونتو تخصص خاصی لازم ندارید. درواقع، اگر قصد مهاجرت از ویندوز یا سایر سیستم‌عامل‌‌ها به لینوکس را دارید، با اوبونتو میتوانید کارتان را آغاز کنید. به‌طور کلی:
اگر برای کاربری‌های روزانه خود دنبال یک سیستم‌عامل رایگان و قابل اعتماد هستید که روی رایانه‌های خانگی خود نصب کنید، اوبونتو گزینه مناسبی برایتان خواهد بود.
پروژه‌های دانشگاهی یا مدرسه ممکن است نیاز به استفاده از برنامه‌هایی مانند متلب، پایتون یا ویژوال استودیو داشته باشد. دراین‌صورت، از محیط لینوکس و اوبونتو میتوانید لذت ببرید.
برای کاربرانی که دنبال یک سیستم قابل اعتماد و پایدار برای سازمان، شرکت یا کسب‌وکار خود هستند، اوبونتو پشتیبانی قوی و امکانات مختلفی ارائه کرده است.
برای تست یا یادگیری مهارت‌های مختلف مانند مدیریت سرور، امنیت شبکه یا تست برنامه‌های کدنویسی شده، لینوکس Ubuntu بستر مناسبی را فراهم کرده است. همچنین اگر قصد مدیریت سرورهایی مانند آپاچی و لینوکس و تکنولوژی‌هایی مانند داکر و کوبرنتس را دارید، اوبونتو گزینه مناسبی برایتان خواهد بود.
برخی از دستورات پرتکرار اوبونتو هنگام استفاده از رابط خط فرمان به‌صورت زیر است:
نصب برنامه جدید:
به‌روزرسانی سیستم:
حذف برنامه:
بررسی فضای دیسک:
تغییر مجوزها:
شاید محبوبیت ویندوز همچنان بر سر زبان باشد، اما به‌عنوان یک کاربر لینوکسی احتمالا معتقد هستید اوبونتو از ویندوز جذابیت‌های بیشتری دارد. اجازه دهید هرکدام را با بررسی ویژگی‌های اساسی بررسی کنیم تا درنهایت بفهمیم کدام یک پیروز این میدان خواهند بود.
ویندوز از رابط کاربری Explorer استفاده می‌کند. درحالی‌که اوبونتو از رابط گرافیکی GNOME برخوردار است. رابط گرافیکی اوبونتو برای کاربری که دنبال یک تجربه ساده و مدرن هستند، جذاب خواهد بود.
ویندوز یک اکوسیستم بزرگ با برنامه‌های گسترده است. اوبونتو اگرچه دسترسی به برنامه‌های منبع‌باز دارد، باوجوداین، ممکن است گستردگی برنامه‌های ویندوز را نداشته نباشد. البته کاربران اوبونتو نیز از اپلیکیشن‌هایی مانند Snap و Flatpak برخوردار هستند که دسترسی به برنامه‌های شناور با به‌راحتی برای آن‌ها فراهم کرده است.
ویندوز معتقد به حفظ سنت‌ها است. یعنی همچنان از نسخه‌های قدیمی پشتیبانی می‌کند. لینوکس Ubuntu با به‌روزرسانی‌های منظم و نسخه‌های LTS، پشتیبانی بلندمدتی دارد. این یعنی کاربران اوبونتو می‌توانند به‌سرعت از به‌روزرسانی‌ها، امکانات جدید امنیتی و قابلیت‌های دیگر برخوردار شوند. درحالی‌که ویندوز همچنان پای سنت‌های قدیم ایستاده است.
از مهم‌ترین تفاوت‌های بین اوبونتو و ویندوز می‌توان به هزینه‌های آن‌ها اشاره کرد. ویندوز اغلب به‌صورت تجاری و لایسنس‌دار ارائه می‌شود. ولی لینوکس اوبونتو به‌صورت رایگان در دسترس کاربران است و بدون نیاز به لایسنس کاربران می‌توانند از آن استفاده کنند.
لینوکس به‌عنوان یک سیستم‌عامل حرفه‌ای، منبع باز و رایگان در سپتامبر ۱۹۹۱ منتشر شد. اوبونتو به‌عنوان یکی از فرزندان لینوکس، جزو توزیع‌های این سیستم‌عامل محسوب می‌شود. یعنی لینوکس فرزندان دیگری همچون CentOS، فدورا، دبیان و Opensuse نیز دارد. اوبونتو نسبت به سایر برادرانش، توزیع دوستانه و کاربرپسندی است که ارتباط بهتری با کاربران معمولی لینوکس برقرار می‌کند. محبوبیت اوبونتو به نصب ساده، امنیت بالاتر و محیط دسکتاپ جذاب‌تر آن برمی‌گردد. اما اجازه دهید نگاهی دقیق‌تر به مقایسه اوبونتو با سایر برادرانش بیندازیم.
مقایسه اوبونتو و فدورا را می‌توان به مقایسه بین دو پیتزا تشبیه کرد. هر دو غذای خوشمزه و محبوب اغلب سلایق جوان به‌شمار می‌رود. بااین‌حال برخی تفاوت‌ها در هر دو وجود دارد.
سیستم عامل لینوکس اوبونتو مانند یک پیتزای ساده و خوشمزه است. طرز تهیه آن پیچیدگی خاصی ندارد و اگر تابه‌حال تجربه درست کردن پیتزا را نداشته باشید، به‌راحتی میتوانید خودتان در خانه آن را درست کنید. درواقع، در درست کردن این پیتزا نیاز به مواد یا فوت کوزه‌گری خاصی ندارید. درعوض با ساده‌ترین وسایل میتوانید یک‌پیتزای خوشمزه و ساده در اختیار داشته باشید.
در مقابل، فدورا مانند یک پیتزای ایتالیایی خاص و خوشمزه است که درست کردن آن نیاز به فوت‌کوزه‌گری سرآشپز دارد. یعنی هر کسی از عهده پختن آن برنمی‌آید.
با این مقدمه‌چینی، در مقایسه بین اوبونتو و فدورا می‌توان گفت اگر یک کاربر عادی هستید که برای کارهای ساده و روزمره خود لینوکس را نصب کردید، توزیع اوبونتو کارتان را راه می‌اندازد. از طرفی، اگر یک برنامه‌نویس یا کاربر پیشرفته هستید که قصد استفاده از ابزارهای پیشرفته کامپیوتری را دارید، فدورا بهترین انتخابتان خواهد بود.
توزیع CentOS بر مبنای Red Hat Enterprise Linux یا به اختصار RHEL استوار است.این توزیع به‌عنوان یک توزیع بلندمدت و پایدار قابل استفاده روی اغلب دسکتاپ و سرورهای کوچک کاربرد دارد.
اوبونتو چیست؟ اوبونتو در مقایسه با CentOS مانند یک کافه مدرن و تازه تاسیس شده در مقابل یک رستوران سنتی باکیفیت و پرسابقه است. استفاده شما از کافه یا رستوران به نیازتان بستگی دارد. بااین‌حال اگر کافه‌ای تجربه جذابی از غذاهای خوشمزه و جدید در اختیارتان قرار دهد، رستوران سنتی، غذاهایی باکیفیت بالا، طعمی سنتی و خوشمزه که اغلب پیچیده و سخت هستند، تحویلتان خواهد داد.
انتخاب بین این دو بستگی به نیاز شما دارد. CentOS امکانات حرفه‌ای‌تری نسبت به اوبونتو دارد.
دو خانه با کارکرد و امکانات مشابه را درنظر بگیرید. اوبونتو به‌عنوان خانه‌ای با امکانات مدرن، سیستم‌های هوشمند و جدیدترین امکانات، فضای زندگی راحت‌تر و امکانات جدیدتری در اختیارتان قرار می‌دهد. درحالی‌که دبیان مانند یک خانه کلاسیک و ساده است. طراحی ساده‌ای دارد که خبری از امکانات پیشرفته خانه‌های مدرن در آن نیست. اما همچنان باکیفیت و بااصالت است.
هر دو توزیع از نوع توزیع‌هایی هستند که نیاز به یادگیری عمیق دارند. باوجوداین، دبیان ساده‌تر و اوبونتو محیط کاربرپسند با امکانات بیشتری دارد.
بهترین انتخاب بینOpenSUSE و اوبونتو چیست؟ در مقایسه بین اوبونتو و OpenSUSE دو ماشین با امکانات مختلف را درنظر بگیرید. اوبونتو خودرویی مدرن و شیک با طراحی زیبا و قابلیت‌های متنوع است که لذت کار کردن با آن را می‌توان مشابه لذت سوار شدن در یک ماشین دنده اتوماتیک آخرین مدل درنظر گرفت. درمقابل، Open SUSE مانند یک خودروی قدیمی و کلاسیک همچون بنزهای قدیمی است. باوجود قدیمی بودن، نوستالژی جذاب و محبوبیت قدیمی خودش را حفظ کرده است. شاید کارکردهایی مانند اوبونتو را به شما ارائه ندهد اما همچنان مورد اعتبار و ارزشمند بوده و اعتماد بسیاری از مردم را به‌خود جلب کرده است. هردو این توزیع‌ها، گزینه عالی محسوب می‌شوند اما انتخاب نهایی بستگی به نیاز شما دارند.
منابع : itprotoday howtogeek techtarget itsfoss ubuntu
